ẢO DIỆU LOA KÈN

Đi ngang phố trong cái pha trộn ấm ức của nồm ẩm và gió oi ả ngày cuối xuân đầu hạ, người như muốn bung lên trời cho thoáng đãng chứ nơi mặt đất này có gì níu kéo thanh thản đâu. Ấy thế mà có đấy, nhìn kìa, loa kèn trắng đang vào phố. Cứu tinh của lòng người trong trẻo ngọc ngà làm phố, làm ánh mắt người tươi lên quên hết vướng víu nhân gian mà đắm tình vào sắc tinh khôi ấy.

Nàng từ nơi xa lắm về với xứ Việt. Gốc gác từ vương quốc nổi tiếng thanh lịch hào hoa - nước Pháp, gắn với những không gian văn hoá nặng tính quý tộc, vương giả, trước kia loa kèn là gì đó xa vời với đời sống dân dã. Rồi nàng tiên ấy hoá ra lại rất dịu dàng và thân ái. Nàng được người dân những vùng trồng hoa nổi tiếng như Đà Lạt, hay ven Hà Nội như Ngọc Hà trước đây, Mê Linh, Thanh Trì sau này… chăm chút nâng niu và mỗi ngày một phổ biến hơn, gần gũi hơn với văn hoá thưởng hoa của chúng ta.

Cứ cuối tháng ba, đầu tháng tư là vào vụ. Vụ hoa loa kèn không dài đâu, chỉ đôi ba tuần thôi. Sự ngắn ngủi đó cộng với khát khao thanh tẩy tâm hồn trong khắc giao mùa khó ở khiến thị trường hoa cứ như cơn sốt bùng bùng. Bà nội trợ, cô thiếu nữ háo hức chờ, háo hức mua được những đoá đầu mùa hiếm hoi, tới mùa rộ, rồi tiếc nuối níu giữ hương ngát cuối mùa. Cứ gọi là quên mất giá cả cao thấp, bất kể nó ngự nơi kệ hàng hoa sang trọng hay giản dị trên xe đạp bán rong. Sắc trắng ấy, làn hương ấy có sức ma mỵ người đời đến khó hiểu.

 

Loa kèn trắng Hà Nội được biết nhiều nhất qua bức Thiếu nữ bên hoa huệ của Tô Ngọc Vân. Thì nó vốn thuộc họ Huệ mà. Người ta cũng vẽ thiếu nữ với thật nhiều hoa khác nhưng ấn tượng thanh tú nhất vẫn là bên hoa Loa kèn trắng. Nhìn cái cách nụ của nó vươn, khó lòng không liên tưởng tới dáng vươn mảnh mai và dịu dàng của thân hình thiếu nữ với cổ cao ba ngấn trong tà áo dài cổ truyền.

Thực sự không gì đẹp bằng hình ảnh thiếu nữ Hà Nội duyên dáng đang chọn, đang giao hồn với từng nụ loa kèn, từng cánh đang hé, đang thả hương ra mênh mang trời đất giao mùa.

Bông hoa nở toả hương dịu, không quá ngát như hoa huệ trắng, không quá hắc như nàng Ly thơm sau này. Đằng sau làn hương ấy là gợi mở những trầm mặc phố Hà Nội. Dòng sông loa kèn chảy vào phố làm phố đang sẫm buồn phút mây xám ủ ê, bỗng vươn mình dậy để trong veo, để háo hức chờ điều gì như thể ánh sáng, như thể tương lai rộn ràng.

Dáng hoa nở không quá ngẩng cao, cũng không quá chúc thấp. Tầm nở ấy làm liên tưởng một nhân cách người Hà Nội hoà hiếu, thanh lịch, biết ta biết người. Độ trắng phớt xanh thật tinh khiết. Một lọ nhỏ loa kèn làm sáng mọi không gian. Cứ như vẻ sang trọng tiềm ẩn của nó đang ngự trị.

Chả hiểu từ bao giờ hoa loa kèn trở thành loài hoa “đặc sản” gắn với không gian văn hoá Hà Nội, tinh thần Tràng An, dù thực ra không những hoa được trồng ở nhiều vùng ở nước ta. Người Hà Nội xuôi vào Nam sống, nhận món quà chục cành loa kèn từ Hà Nội “gửi máy bay” vào, hay chỉ là mua trên phố Sài Gòn, nghe lòng xao xuyến nhớ thương hơi phù sa sông Hồng dịu ngọt.

.

Những năm gần đây có giống hoa loa kèn lạ trái vụ, bán dông dài hơn tới dăm tháng. Nhưng dù bụ búp hơn, cánh dày dặn hơn thì dường như dáng cành, dáng nở kém phần mỏng mảnh ấy làm chất thanh tao của hương cũng vợi đi. Làn hương trái mùa ngày nắng, ngày rét, ngày hây hẩy gió thu cũng là quý hoá, là gợi nhớ nhưng với lòng mình chỉ có không gian giao mùa đầu xuân cuối hạ mới thực là chốn loa kèn trắng được ước ao chờ đợi.

Sẽ thiếu lắm, sẽ vắng lắm nếu một ngày giao mùa vắng bóng loài hoa dấu yêu này. Loài hoa trắng kì diệu, làm sáng lên những buổi trời đất buông mây xám chì, cho lòng mình dịu đi, khiến hồn mình bay lên, vượt khỏi mọi u ám, khỏi mọi hẫng hụt mà đón mong manh mây trắng bay về cho lòng người nở bung những khao khát yêu thương không bao giờ vơi nguôi.