NGƯỜI ĐÀN BÀ TỪNG XA LẠ

 Bạn chị cũng có lần bảo rằng  bỗng dưng tao gặp một người rất lạ. Tự dưng nhìn thấy nhau là muốn kể hết ra. Tin chắc rằng sẽ được hiểu đúng, đơn giản đúng như mình có và cứ thế là kể. Hôm nay chị cũng thấy thế. Tự dưng mình lại gặp nhau nhỉ!

Chỉ biết cười đáp lời chị, chả biết nói gì.  Vì mình cũng thấy đúng thế. Dù với mình thì chuyện này không lạ lùng gì. Đôi lúc giờ đẹp cho những con người dốc hầu bao cuộc sống ra với nhau không liên quan gì đến mưa nắng trần gian đang diễn ra, không liên quan thậm chí cả giới tính, địa vị xã hội hay vô vàn rào cản thang bậc khác.

Chị ấy từng lộng lẫy trên sân khấu. Lộng lẫy từ nét ngón tay lướt giữa không trung, ánh sợi tóc loang trong chiều xoay đèn mầu, nét mắt cười rạng rỡ đấy mà vẫn chìm nổi điều gì như số phận hẹn chờ. Khoé miệng, giọng nói, chỉ một từ thoát ra cũng đã thừa kịch tính hay thừa  cho một sóng âm lan toả, gợi miên man vui buồn thân phận con người.

Thời trẻ, mình đã xem hầu hết các vai chị ấy đóng. Người đàn bà kịch của một thế hệ vàng. Người đàn bà truyền cảm, nổi danh và xa lạ. Mình ít đọc về cuộc đời phía sau ánh đèn của những nghệ sỹ nhưng lại nhớ rất nhập tâm vài nét màu trong bài viết nào đó về chị - người đàn bà sống không nhiều sóng gió, không nhiều cay đắng và rộn rã dù cũng lăn lộn vất vả áo cơm như mọi đàn bà thời ấy.

Sáng nay, người đàn bà ấy ngồi xuống đối diện mình bên bàn quán phở quen. Chị cười như làm quen với kẻ tình cờ chung không gian quán xá. Nét cười không phải của người công chúng, là nét cười của người phố Hà Nội trong cảnh huống ấy thôi. Vừa đủ để thân tình chung một khắc đời đang trôi, sắp tới. Tạm mà không nhạt nhoà. Mình đủ nhẹ nhõm để thay lời chào bằng câu:

- Chào chị. Em đã nhận ra chị.

- Cám ơn em! 

Một khoé cười vẫn rạng rỡ mà trầm kín đáo một tông màu như mái phố nâu rêu - như mấy chục năm trước.  Phở ra rồi, chén thôi. Sống xứ này  ra ngõ gặp sao.  

- Chị nghỉ hưu rồi em ạ. Chị không đi diễn nữa.

Hơi ngạc nhiên vì âm sắc giọng nói thanh bình chứ không có sắc ngác ngơ nuối nào đó của những cuộc gặp tương tự. Mình nói như để chị khỏi hẫng vì cuộc nói chuyện mở ra có gì đường đột vỡi mình.

-  Chị có đi làm phim không chị?
- Cũng không em ạ. Chị đang bận chăm cháu nội và sống. Sao em ăn phở mà không húp nước thế? Em đang cố à?

Chạm gì đó trong không trung. Có gì đó chạm vào mạch cảm nhận rất lạ. Mình giảm tốc độ vớt bánh, khua thịt.

- Vâng. Em hơi mệt ạ.

Và không nhớ nữa, không nhớ mạch chuyện chạy thế nào mà hoá sông hoá biển. Người đàn bà bớt xa lạ dù mắt chị vẫn xa xôi nhìn đâu đó cuối chân mây khi giọng nói rất nhẹ nhàng dẫu vẫn truyền cảm khó tả dẫn mình vào thế giới tâm hồn chị, đúng hơn là "cuộc cảm nhận đời sống" chị đang tận hưởng. Thế giới rất đàn bà chín của một người đàn bà kịch không làm nghề nữa. Chị kể về những niềm vui, những bài viết về đồng nghiệp, những con người quanh chị. Chị đã viết theo cách nào, chọn góc lặng chứ không chọn góc khuất đê viết về họ ra sao.  Những tản văn, chân dung chưa tới giờ công bố, những điếu văn tình nghĩa đã đọc trong tang lễ những bạn nghề đi trước.  

Mình chỉ việc ngồi nghe, bằng cách nào đó thể hiện thay lời: em hiểu, hiểu tất cả những gì chị muốn diễn tả.

Chị ngừng, hỏi vễ công việc, đam mê sống của mình có lẽ để lý giải vì sao mình hiểu chị như thế. Và: 

- Em có quen nhiều người trong giới chị không?
- Dạ không. Em chỉ nghe, xem và đón nhận cảm xúc các anh chị đem lại thôi ạ.

Thay lời dông dài, ặc, mình khoe, đưa chị đọc một vài đoạn đã viết vài cảm nhận chả giống ai  về những người quen của chị. Cách chị chăm chú đọc cũng làm mình hơi ngượng dẫu không ngại ngần, lạ thật với một đứa khép lòng như mình.

Chị hình như cởi mở hơn, thoải mái hơn vì nhận ra sự đồng điệu trong cách cảm nhận cuộc sống. Mình cũng thấy người đàn bà ấy sao mà... không xa lạ, rất bình thường như một cơ số chị bạn của mình - những con người phức tạp trong cảm nhận đời sống nhưng lại lựa chọn cách nhìn con người, cách sống đời thật an lành, giản dị.

Chị lấy điện thoại, email, hẹn tiếp cách chia sẻ cùng nhau, trừ...FB. 

- Chị muốn lại cùng em trò chuyện vào những buổi sáng nào đó nhé. Sẽ đọc những gì chị em mình viết, gửi qua email nhé. 

Mình chỉ còn việc vâng. Chả có lý gì từ chối một tâm hồn đang cởi mở, một người đàn bà xa lạ bỗng hết lạ xa kỳ ảo thế này.

Đôi lúc chỉ cần lắng nghe và tin vào những bất ngờ mà lại rất có lý, thuận theo tuỳ duyên, mọi việc giữa người và người sẽ dễ chịu, dễ dàng rất ... rất...

Không phải câu chuyện giữa fan và nhân vật. Hai chị em cùng thốt ra, giao hẹn. Và chị đã thốt ra luôn cái lời ghi lại ở đầu bài viết này.

Đời, ở quán phở trong Hà Nội, đơn giản hơn cả đan rổ chị nhỉ.